فلومتر پکیج چیست؟ اگر با سیستم گرمایشی پکیج آشنایی داشته باشید، حتما نام این قطعه به گوشتان خورده است. گاهی اوقات علت گرم نشدن آب پکیج، ایجاد اختلال در عملکرد فلومتر است. فلومتر یا دبی سنج قطعه ای در سیستم های پکیج است که حجم یا دبی آب گرم را اندازه گیری می کند و در هدایت آب گرم مصرفی به شیرآلات مصرفی ساختمان نقش دارد. اما عملکرد این قطعه چگونه است و علائم معیوب شدن و روش های عیب یابی آن چیست؟ در صورت نیاز به تعویض این قطعه چه برندهایی را باید خریداری کرد؟ پاسخ به این سوالات نیاز شما را برای داشتن دستگاهی با بیشترین بازدهی تامین کند
فلومتر پکیج چیست؟
فلومتر (flow meter) یا دبی سنج یکی از قطعات موجود در دستگاه پکیج است که در اندازه گیری میزان عبور سیال و هدایت آب گرم به شیرآلات مصرفی نقش دارد. این قطعه میزان آب ورودی جهت گرم شدن را به برد دستگاه اعلام می کند. برد الکترونیکی بر مبنای حجم آب ورودی اعلام شده از طریق این قطعه، شعله را کم یا زیاد می کند.
به محض باز شدن شیر آب گرم در ساختمان، این قطعه همانند یک حسگر جریان آب را حس می کند و به برد پیغام باز شدن شیر آب گرم را ارسال می کند. به دنبال آن، برد دستگاه فرمان روشن شدن شعله را به مشعل صادر و مسیر حرکت آب به مدار گرمایش مسدود می شود.
در نهایت، آب گرم به سمت شیرآلات مصرفی هدایت می گردد. در صورت عدم دسترسی به آب گرم در شیرآلات ساختمان باید در قطعات دستگاه علت را جستجو کرد. اگر این اختلال در عملکرد به فلومتر مربوط شود لازم است نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام کرد. در چنین شرایطی باید از متخصصین مربوطه کمک گرفت.
ساختار و اجزای تشکیل دهنده فلومتر
ساختار فلومترها به صورت محفظه ای استوانه شکل است که درون آن توربین یا پروانه آهنربایی به همراه یک ساچمه قرار دارد. بدنه اصلی این قطعه با توجه به نوع فشار و جریانی که باید باید توسط آن تحمل شود از جنس برنج، پلیمر و یا پلاستیک ساخته می شود.
پروانه های فلومتر قطعاتی هستند که به صورت غیر مستقیم در ارسال سیگنال باز بودن آب به برد دستگاه نقش دارند. این قطعات از طریق جریان آب به چرخش در می آیند. در نتیجه این چرخش، آهنربای موجود روی پره ها، که روبروی شافت پروانه قرار دارد، از روی سنسور اثر هال رد می شود.
میدان مغناطیسی حاصل از این آهنربا ترانزیستور موجود در محفظه این سنسور را به صورت پشت سر هم قطع و وصل می کند. این رویداد به صورت پالسی به برد الکترونیکی دستگاه منتقل می شود و در نهایت این قطعه متوجه باز بودن آب گرم مصرفی می شود و متنسب با حجم و فشار آن شعله را کم یا زیاد می کند.
سنسور اثر هال قطعه دیگری است که در ساختار فلومتر وجود دارد. این قطعه داخل زائده کوچک تعبیه شده مقابل آهنربای پروانه قرار گرفته است. با گردش پروانه و سوئیچینگ پشت سر هم ترانزیستور داخل این سنسور، فرکانسی از این سنسور به برد ارسال می شود. به این ترتیب، دستگاه پکیج آماده کار می شود.
عملکرد flow meter چگونه است؟
عملکرد این دستگاه از طریق اندازه گیری میزان آب گرم شده به واسطه حسگر یا سنسور تعبیه شده در فلومتر آن است. عبور آب از از داخل بدنه فلومتر، چرخشی را در پروانه آن ایجاد می کند. در نتیجه این چرخش، آهنربای موجود روی پره های این پروانه از روبروی ترانزیستور داخلی سنسور اثر هال عبور می کند. این وضعیت باعث ایجاد فرکانسی در ولتاژ برگشتی این سنسور به برد دستگاه می شود. کم یا زیاد بودن این فرکانس میزان فشار آب عبوری از پکیج را نشان می دهد.
با توجه به این میزان فشار دستگاه پکیج شعله را کم یا زیاد می کند. در حالتی که فشار آب زیاد باشد، پالس یا فرکانس برگشتی سنسور هم بیشتر است. در این شرایط پکیج شعله را کم کم افزایش می دهد. در وضعیت کم بودن فشار آب، روند ذکر شده به صورت معکوس انجام می شود.
نحوه کارکرد فلومتر در پکیج ها به صورت ذکر شده است؛ با این حال در انواع تک مبدل و دو مبدل این قطعات تفاوت هایی در عملکرد دستگاه وجود دارد. اما مهم ترین تفاوت در عملکرد این دو نوع فلومتر پکیج چیست؟ در پکیج های تک مبدل پس از اندازه گیری میزان جریان آب، گزارش آن به برد ارسال می شود.
اما پس از ارسال سیگنال عبور جریان آب ابتدا پمپ دستگاه قطع شده و سپس شعله مشعل روشن می شود. در پکیج های دو مبدل با ارسال گزارش فلومتر به برد، پمپ قطع نمی شود؛ بلکه ابتدا فرمان بسته شدن راه رادیاتورها به شیر سه راهی ارسال می شود تا آب گرم مصرفی تامین گردد و سپس شعله مشعل روشن می گردد.
انواع فلومتر پکیج
از لحاظ عملکرد فلومترها شامل دو دسته زیر هستند:
- فرکانس بالا: فلومترهایی هستند که سطح بیشتری از پروانه های آن ها با آب در تماس است. این طراحی باعث می شود تا فرکانس بیشتری از طریق آهنرباهای موجود در پره های پروانه تولید شود و در نتیجه فرکانس بالاتری نیز به برد الکترونیکی دستگاه منتقل گردد.
- فرکانس پایین: در این نوع فلومترها طراحی پروانه ها برعکس نوع قبلی است. در این مدل سطح تماس پروانه ها با آب کمتر است. در نتیجه، فرکانس کمتری به سمت برد ارسال می شود.
به لحاظ کاربرد نیز فلومترها شامل انواع مختلفی هستند. برخی از مهم ترین آن ها عبارتند از:
- التراسونیک
- دنده ای
- الکترومغناطیسی
- توربینی
- روتامتر
- کوریالیس
دلایل خراب شدن فلومتر
- تجمع رسوب و ذرات معلق در توربین مغناطیسی فلومتر
- شکسته شدن پروانه آن
- خراب شدن آهنربای پروانه
- قطعی در مسیر اتصال سه سیم (زرد، قرمز و مشکی) فلومتر
علائم معیوب شدن flow meter
مهم ترین علائم خرابی فلومتر پکیج چیست؟ در پاسخ می توان به سه مورد زیر اشاره کرد:
- گرم نشدن آب مصرفی بعد از باز کردن شیر آب گرم
- چشمک زدن چراغ سبز (در مدل های آنالوگ پکیج) و یا مشاهده تصویر شیر آب گرم در صفحه نمایشگر (مدل های دیجیتال)
- اختلال در عملکرد دستگاه و خاموش شدن چراغ سبز آن
- افت دمایی آب گرم
روش های عیب یابی
در صورت مشاهده هر یک از علائم فوق باید قبل از اقدام به تعمیر دستگاه از طریق روش های مختلف عیب یابی معیوب بودن این قطعه را تست کرد: قبل از انجام هر یک از این روش ها باید پکیج را در حالت تابستانه تنظیم نمود:
- با باز کردن شیر آب گرم مصرفی چنانچه پکیج روشن شود، فلومتر سالم است. در غیر اینصورت، این قطعه خراب شده است.
- با نزدیک کردن اهم متر به پایه های فلومتر، چنانچه ولتاژ 5 ولت در مسیر DC (سیم های قرمز و مشکی وارد شده از برد جهت تغذیه فلومتر) برقرار شد، این قطعه سالم است. در غیر اینصورت، فلومتر آسیب دیده است که میتواند به دلیل خراب شدن برد و یا قطعی سیم های آن باشد.
- در روش استفاده از اهم متر اگر ولتاژ 5-0 ولت در مسیر سیم های زرد (یا سفید) و مشکی (یا آبی) مشاهده نشود، فلومتر معیوب است.
- یکسره کردن فلومتر هم روشی دیگر برای پی بردن به سالم یا معیوب بودن آن است. در این روش چنانچه با اتصال کوتاه دو سر سیم های فلومتر مشعل پکیج روشن شود، این قطعه خراب است.
تعمیر و تعویض فلومتر
عدم تامین آب گرم مصرفی پکیج همیشه هم در ارتباط با فلومتر آن نیست؛ در چنین مواردی باید برد الکترونیکی و ارتباط بین آن با فلومتر را هم بررسی کرد و از سالم بودن آن ها اطمینان حاصل نمود. با بررسی این موارد چنانچه مشکل از فلومتر باشد، باید نسبت به تعمیر یا تعویض آن اقدام کرد.
برای تعمیر فلومتر باید دلایل معیوب شدن این قطعه را برطرف کرد:
- اگر معیوب شدن فلومتر به دلیل رسوب گرفتگی در مسیر حرکت پروانه باشد، باید رسوبات را از بین برد تا پروانه به چرخش درآید.
- اگر آهنربا خراب شده باشد، باید آن را تعویض کرد.
- در صورتی که قطعی در اتصال سیم ها دلیل خراب شدن این قطعه باشد، باید مجددا آن ها را به یکدیگر وصل کرد.
- چنانچه معیوب شدن فلومتر به دلیل شکستگی پروانه باشد باید این قطعه را تعویض نمود.
تعویض فلومتر روشی کم هزینه تر و مطمئن تر از تعمیر آن است. در شرایطی که امکان تعمیر آن به دلایلی چون سالم نبودن بدنه و یا برد دستگاه وجود ندارد، لازم است نسبت به تعویض اقدام کرد. برای تعویض فلومتر باید مراحل زیر انجام شود:
- ابتدا دو شاخه برق دستگاه از پریز برق کشیده شود.
- برای دسترسی به فلومتر باید قاب جلویی پکیج را باز کرد.
- با جدا کردن اتصال فیش های فلومتر معیوب از پکیج و برد الکترونیکی، فلومتر جدید را جایگزین آن نمود.
- برای جلوگیری از نشتی احتمالی حین تعویض، می توان فلومتر جدید را زیر پکیج و در قسمت ورودی شیلنگ آب سرد متصل کرد. در این روش نیازی به برداشتن فلومتر معیوب نیست. تنها کافی است تا اتصالات آن با برد الکترونیکی قطع شود.
فاکتورهای مهم جهت انتخاب flow meter
برای انتخاب فلومتری مناسب و با کیفیت در پکیج ها لازم است فاکتورهایی مدنظر قرار گرفته شود:
- نوع سیال و ویسکوزیته آن: ویسکوزیته میزان اصطکاک مولکول ها هنگام جریان بر روی یکدیگر را نشان می دهد. این ویژگی باعث ایجاد مقاومت در برابر جریان می شود.
- دبی سیال: بالاتر بودن دبی سیال از دبی فلومتر باعث آسیب به اجزای داخلی این قطعه می شود.
- دما و فشار سیال: این ویژگی ها باید در محدوده مجاز فلومتر باشند. در غیر اینصورت موجب خطای اندازه گیری و یا آسیب فیزیکی به این قطعه می شود.
برندهای برتر فلومتر
یکی از عوامل مهم در عملکرد سیستم های گرمایشی از جمله پکیج ها کیفیت قطعات به کار رفته در طراحی آن است. در زمان تعویض این قطعات جهت افزایش بازدهی و طول عمر دستگاه بهتر است برندهای معتبر را خریداری کرد. گرچه برندهای مختلفی از قطعه فلومتر در بازار وجود دارند، اما همه آن ها از کیفیت بالایی برخوردار نیستند. برخی از بهترین برندهای تولید کننده این محصول عبارتند از:
- ایساتیس
- بوتان
- پرلا
- ایران رادیاتور
- گلدیران
در پایان
فلومتر پکیج چیست؟ فلومتر یک قطعه دبی سنجش در این نوع سیستم های گرمایشی است که در تشخیص وجود جریان آب گرم در دستگاه و گزارش میزان آب در حال جریان به برد نقش دارد. به دنبال آن برد دستگاه زمان و میزان روشن شدن شعله را جهت تامین آب گرم مصرفی مشخص می کند.
یکی از دلایل اختلال در عملکرد گرمایش پکیج ها از کار افتادن این قطعه است که به دلایلی چون شکستن پروانه، خراب شدن آهنربای آن یا قطعی در مسیر اتصال سیم های فلومتر رخ می دهد. در این شرایط علائمی در دستگاه مشاهده می شود. با استفاده از روش های عیب یابی می توان مرتبط بودن یا نبودن این اختلال را با قطعه فلومتر تست کرد.
در صورت معیوب بودن این قطعه باید برای تعمیر یا تعویض آن اقدام کرد. تعمیر یا تعویض این قطعه باید توسط متخصصین آن انجام شود. در صورت نیاز به هر گونه خدمات تعمیر و سرویس انواع پکیج کافی است با کارشناسان ما در تاسیسات خدمات ایران تماس بگیرید.
